Stemproblemen in het onderwijs
We zijn inmiddels alweer ruim op weg met de tweede helft van het schooljaar. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat studenten op de PABO helaas te weinig stemtraining krijgen, terwijl lesgeven toch gezien kan worden als topsport voor de stem. In een onderzoek in 2006 al concludeerde logopedist Piet Kooijman dat ruim de helft van de leerkrachten in het basis- en voortgezet onderwijs stemproblemen. Bij 20 procent zou dit zelfs tot ziekteverzuim van 3 tot 7 dagen per keer leiden. Piet Kooijman onderzocht bijna 2000 leraren. Uit dit onderzoek bleek dat jonge, beginnende docenten eerder stemklachten krijgen dan oudere collega’s. Niet alleen stembelasting is de oorzaak, ook stress blijkt een grote boosdoener.
Ook bij mij in de praktijk zie ik heel regelmatig leerkrachten met stemproblemen. Soms zo ernstig dat voor de klas staan niet meer mogelijk is. Soms moet er zelfs gekozen worden om te gaan werken met een stemversterker.
Alarmsignalen
Ga altijd naar de huisarts als je last hebt van een van deze klachten. De huisarts zal je naar een KNO-arts en/of logopedist doorverwijzen.
- stemgeven verloopt niet meer vanzelf, het voelt niet goed meer aan
- stemgeven is vermoeiend, de keel voelt moe aan nadat je een tijdje gepraat hebt
- heesheid die langer dan twee weken duurt of regelmatig terugkerende kortdurende heesheden
- de stem heeft een beperkte draagkracht of wordt snel zwakker
- regelmatige keelpijn
- regelmatig kuchen en schrapen
Wat kun je zelf doen
Er zijn een aantal dingen waar je zelf op kunt letten als je merkt dat je na een dag praten toch wat last hebt van de stem:
- voorkom stemmisbruik (kuchen, schrapen, schreeuwen, fluisteren, stemmetjes nadoen bij het voorlezen, spreken op een hogere toonhoogte dan passend voor je stem)
- rook niet en wees matig met alcohol
- zorg dat de omgeven zo rustig mogelijk is, spreek niet boven lawaai uit.
- vermijd airco, zorg voor een goed luchtvochtigheid en drink veel
- praat zoveel mogelijk op je natuurlijke toonhoogte, als je luider spreekt houd de toonhoogte dan laag
- download mijn gratis gis Hoe houd je je stem gezond voor meer achtergrondinformatie, tips en oefeningen.
- praat niet te lang achter elkaar en ontspan tussendoor de stem. Gapen helpt, of doe Lax Vox
Wil je liever onder begeleiding aan de slag met je stemprobleem? Plan dan via mijn website eenvoudig zelf een afspraak met me in. En als je eerst wilt overleggen, je kunt ook een gratis adviesgesprek van 15 minuten via zoom inplannen. Ik help je graag verder!