Hyperventilatie

Wat is hyperventilatie?

Hyperventileren betekent eigenlijk niets anders dan te veel (hyper) ademen (ventileren) voor dat wat je op dat moment aan het doen bent. Trek je een sprintje om de bus te halen, dan is het normaal om hoog en snel te ademen, maar zit je ‘s avonds rustig op de bank een filmpje te kijken, dan is 20 keer per minuut ademen niet functioneel.

Oorzaken van hyperventilatie

Veel mensen hebben het gevoel dat ze hyperventileren. Vaak hangt dit samen met spanning waar je je bewust van bent, maar soms is de spanning zo gewoon geworden dat je het zelf niet meer in de gaten hebt. Korte periodes van spanning hoeven op zich helemaal geen probleem te zijn. Het wordt pas een probleem wanneer de spanning niet afgewisseld wordt met periodes van ontspanning. Wanneer spanning een permanente staat van zijn geworden is spreken we binnen de adem- en ontspanningstherapie methode Van Dixhoorn over gewoon geworden overspanning.

Je kunt het een beetje vergelijken met de thermostaat van de verwarming. Stel dat iedereen de thermostaat op zo’n twintig graden heeft staan. Wanneer je de thermostaat een halve graad hoger draait merk je dat nauwelijks. Zelfs wanneer je er elke week een halve graad bij doet merk je dat zelf eigenlijk niet. Maar iemand die bij jou op bezoek komt en gewend is aan de gewone twintig graden zal een opmerking maken over hoe verschrikkelijk warm het bij jou is! De adem reageert op die spanning : je gaat hoger en oppervlakkiger ademen en als dit langer duurt krijg je het gevoel dat je helemaal niet goed meer kunt dóórademen..

Hyperventilatie symptomen

We weten allemaal wel dat een snelle, oppervlakkige manier van ademen bij hyperventileren hoort. Maar er zijn nog meer kenmerken:

• een andere ademen: kortademigheid, beklemmend gevoel op de borst, zuchten
• hartkloppingen, hoge hartslag, pijn of steken in de borst
• krampen, stijfheid van de spieren, trillen, tintelingen in handen of rondom kaak
• duizelig, zwart voor de ogen, gevoel van flauwvallen, zweten, koud/warm worden, hoofdpijn, droge mond
• misselijkheid, buikpijn, opgeblazen gevoel, overgeven
• gespannen gevoel, angst, paniek, vermoeidheid, slaapproblemen

Acute en chronische hyperventilatie

Er zijn 2 soorten hyperventilatie: de acute en de chronische variant.
Naast de acute hyperventilatie waarbij er sprake is van een hele snelle ademhaling die voor benauwdheid zorgt is er ook een chronische vorm. Chronische hyperventilatie is al langere tijd, maar minder duidelijk, aanwezig en daardoor ook minder goed te herkennen. Klachten zijn vaak minder hevig, maar wel constant aanwezig. Dit is logisch, omdat je bijna de hele dag, zonder dat je het merkt aan het hyperventileren bent.

Is er iets aan hyperventilatie te doen?

Het ontdekken van die trigger van het hyperventileren is belangrijk in het proces om de aanvallen in de toekomst te voorkomen. Word je bewust van signalen die je lichaam afgeeft om te kijken waar de klachten vandaan komen. Het kan helpen om dit op te schrijven. Daarnaast kun je op verschillende manieren aan de adem werken. Er bestaan methodes die direct met de adem zelf werken, maar in de ademtherapie volgens de methode Van Dixhoorn spreken we liever over het “uitnodigen” van de adem. Door middel van zachte handgrepen of bewegings- of aandachtsoefeningen ga je ervaren dat de adem weer makkelijker en meer vanzelf gaat.

Oefening

Een van mijn favoriete oefeningen uit de methode Van Dixhoorn is Tijd, ruimte, lucht genoeg:

• kom makkelijk zitten of liggen
• neem eerst even de tijd om te voelen hoe je zit of ligt
• voel de raakvlakken van je lichaam met de ondergrond
• ga dan met je aandacht naar het patroon van de adem. Probeer niets te veranderen, maar neem alleen waar hoe het ademen nu gaat.
• Zeg dan een keer of 5 in gedachten tegen jezelf : er is tijd genoeg om te ademen. Ik heb geen haast, ik heb alle tijd om rustig in te ademen.
• Stop er dan mee en merk op hoe het ademen nu verloopt.
• Zeg dan een keer of 5 : er is lucht genoeg om te ademen.
• Stop ook hier weer mee en word je bewust van hoe het ademen nu gaat.
• Weer een keer of 5 zeg je nu : er is ruimte genoeg om te ademen, er is geen reden voor benauwdheid, er is ruimte genoeg in  mijn lichaam.
• Hoe verloopt het ademen wanneer je ook hier weer mee gestopt bent?
• Nu zeg je vijf keer : ademen gaat vanzelf, ik hoef geen moeite te doen, mijn lichaam ademt helemaal vanzelf.
• En merk op hoe het ademen verloopt als je hier weer mee gestopt bent.
• Kies tenslotte nog eens de formulering waarbij jij de meeste verandering opmerkte en herhaal die nog een keer of 5.
• Stop er dan helemaal mee en merk op hoe het met je is.

Luister je liever naar een opname van de oefening? Dat kan 👉🏻 Opname van tijd, ruimte, lucht genoeg

Adem jij wel goed?

Ik ben benieuwd of jij wel eens problemen ervaart met je adem. Via de gratis test die ik op mijn website heb geplaatst kun je kijken of klachten die jij ervaart misschien samen hangen met een verkeerde manier van ademen. Wil je zelfstandig aan de slag met je manier van ademen? Ik ontwikkelde de module Just Breathe met 28 video’s en audio’s van ademoefeningen, je bent meer dan welkom!. Mocht je vragen hebben, ik hoor het graag! Wil een afspraak met me maken? Via mijn website kun je eenvoudig zelf een afspraak inplannen!